Bal Arıları Hakkında Gerçekler

Bal arılarının insanlarla ilişkisi gıda sektörünü fazlasıyla tatlandırdı. Başka hiçbir böcek yaşamamızda böyle hoş bir yer kazanmadı.

Sadece gıda endüstrisine yaptığı katkıyla bilinmez. Çiçekli bitkilerde tozlaşmayı gerçekleştirerek döllenmeyi sağlarlar. Bunun sonucunda meyve ve tohum oluşumuna yardımcı olurlar. Bu özelliklerinden dolayı arılar, en iyi tozlayıcılar (polinatörler) olarak bilinir.

Biyolojik olarak “bal arısı” terimi, Apis cinsinin yedi farklı bal yapan türünden bahsedilir. Yedi bal arısı türünün sadece ikisi Batı ve Asya bal arıları insanlar tarafından evcilleştirilmiştir. Bunun sonucunda her ikisinin de nüfus sayısı artmıştır. Her iki tür de çeşitli çevresel zorlukların üstesinden  gelmek için çok sayıda alt tür gelişmiştir. Her alt tür, canlılık, üretkenlik ve mizaç ile ilgili farklı davranışlar sergiler.

Batı bal arısı (Apis mellifera), bal üretimi ve mahsul tozlaşması için Avrupa’da evcilleştirilmiştir. Avrupalı kolonistler dünyanın dört bir yanına yayıldıkça yerli türlerini kendileriyle birlikte taşıdılar ve şimdi Antarktika hariç tüm kıtalarda var oldular. Asya bal arısı (Apis cerena), benzer şekilde evcilleştirilmiş olsa da büyük ölçüde sınırlı kalmıştır.

İlgili resim

Bir çalışan, 2000 çiçeği bir günde ziyaret edebilir

BAL ARISI AİLESİ

Bir bal arısı kolonisi üç ayrı sınıfa ayrılır: işçiler, dronlar ve kraliçe.

İşçiler, yaşamı boyunca, temizlikçi, hemşire, inşaatçı, şef, cenazeci, avcı ve bekçi rollerini üstlenebilir. Bu rollerin çoğu arıların yaşı ile belirlenir.İşçiler etkili bir şekilde bir rolden diğer role mezun olurlar.

Dronların birinci rolü kraliçelerle eşleşmesidir. Genetik materyalini geçirmeye istekli binlerce kişi, çiftleşme bölgesinde toplanacaktır. Başarılı dronlar kraliçeyi havada tutma ve yakalamada rakiplerinden daha hızlı olmalıdır. Çiftleştikten sonra ölürler.

Kraliçe arılar, larva olarak bol miktarda kraliyet jölesi alan olgun kadın 2-4 yıl yaşayabilir. Kovandaki her arıya anne olmasına ve günde 2000 yumurta bırakmasına rağmen, koloniden sorumlu değildir.

bal arısı işçi drone kraliçe boyları ile ilgili görsel sonucu

ARILARDA İLETİŞİM

Toplayıcı arılar, besin kaynaklarının yerini kovanın geri kalanındakilere iletirler. Bunu da dans ederek yaparlar.

Waggle dans: Besin kaynağı uzaktaysa bu dans yapılır. Petek üzerinde sürekli devam eden sekiz yüzlü döngüsü vardır. Güneş her zaman dikey konumundadır ve petek üzerinde yukarı doğrudur. Dansın uzunluğu ve oranı besin kaynağının kalitesine ve mesafesine karşılık gelir. Yani, hareket seviyesi ne kadar fazlaysa besin o kadar kalitelidir. Aynı şekilde performans ne kadar uzunsa besin o kadar uzaktadır.

Round dans: Yakındaki besin kaynakları için bu dans yapılır. Daha basit yuvarlak hareketleri vardır. Bu da muhtemelen sallantılı dansa evrimsel bir öncüdür. Petek üzerinde geri dönen basit daireler çizerler. Dans eden arı besin kaynağının kokusunu taşır ve bu da diğer arıların onu takip etmesi için gerekli bilgiyi sağlar. Yuvarlak dans, besin kaynağının hızlı bir şekilde kullanılmasını gösterir.

 

waggle dance ile ilgili görsel sonucu

BAL MAKİNESİ

Bal 8.000 yıldan fazla insanlar tarafından hasat edilmiştir. Bu süre zarfında dini törenlerde enfeksiyonların tedavisine kadar her şeyde kullanılmıştır.

Çiçekler, arılar için harika bir besin kaynağıdır. Fakat kısa ömürlü olmaları sorun teşkil eder. Peki arılar çiçek yokken ne yaparlar?

Birçok tür genç yaşta ölerek bu problemi çözüyorlar. Bir bal arısı kolonisi ise diğer mevsimde de bulunabilir. Bu uzun  ömürlülüğün sırrı, nektarı bal içinde işleyebilmeleri ve iyi depolayabilmektedir. Bal arıları bal üreten makineler olmak için bir dizi uyarlama geliştirdi.

BAZI BALLAR

 

   Yerel: Bayerel bal ile ilgili görsel sonucu

hçe ve yabani bitkilerin karışımından oluşan bu balın tadı kullanılan yemlere bağlı olarak değişecektir.

 

 

 

İlgili resim Arılar her zaman istediklerini yiyemiyorlar. Fransa’da arı kovanının içinde bulunan bu sıra dışı mavi renkli bal yapan arılar meğerse bir atık tüketmiş ve bu atık ballarını maviye çevirmiştir.

 

 

 

İlgili resim Manuka: Yeni zelanda ve Avustralya’daki  manuka ağacından üretilir. Çeşitli hastalıklar ve iltihabın iyileşmesinde kullanılır. 

 

 

 

petek balı ile ilgili görsel sonucuPetek balı: Doğa için gerekli bir baldır. Herhangi bir yem petek balının içine yapılabilir. Fakat genel olarak bal peteği, ağır nektarlar yağları için ayrılmıştır. Çünkü arılar, balmumu peteklerini sıfırdan üretmek için nektara ihtiyaç duyarlar.

 

 

 

 

Kaynakça;

Fergus Chadwick, Steve Alton, Emma Sarah Tennant, Bill Fitzmaurice, Judy Earl,( the bee book.) dk.30-48

 

 

 

Aslıhan Balkan

Ben Aslıhan Balkan 20 yaşındayım, İstanbul Üniversitesinde biyoloji okuyorum. Özellikle genetik, evrimsel biyoloji ve psikolojiyle ilgileniyorum. Bilimle ilgili kitapları okumayı çok seviyorum. Carl Sagan'ın Cosmos kitabını çok beğeniyorum.

You may also like...

Bir yanıt yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir