Siyanür Nedir ve Nasıl Öldürür?

Cinayet romanları, polisiye filmleri hızlı ve etkili bir ölüm getirdiği için siyanür içerir. Dahası siyanürü haberlerde ve çevremizde de intihara kalkışanların ölüm aracı olarak karşımıza çıkar. Siyanürün insanları nasıl zehirlediğini, ne kadar sürede öldürdüğünü ve bir tedavisi olup olmadığını merak ettiniz mi? İşte tam da yazımız bunun için yazılmış bulunmakta…

Siyanür Nedir?

Siyanür, üçlü karbon ve azot bağı içeren kimyasal bir bileşiktir. Birçok madde siyanür içerir ancak hepsi sanıldığı gibi ölümcül değildir ve düşük doz içerir. Sodyum siyanür (NaCN), potasyum siyanür (KCN), hidrojen siyanür (HCN) ve siyanojen klorür (CNCl) öldürücü siyanür bileşikleridir. Ancak nitril adı verilen binlerce bileşik de siyanür içerir ve ölümcül değildir.

Siyanüre Her Zaman Maruz Kalırız

Siyanür bir zehir veya kimyasal savaş aracı olarak kullanılabilir ancak çoğu insan siyanürü fark etmeden veya bilmeden bünyesine alır. Eğer siyanüre maruz kalmanın bazı yollarını sıralayacak olursak karşımıza büyük bir tablo çıkar.

• Siyanür elma, erik, kayısı, kiraz çekirdeklerinde bulunurken, patates, turp, lahana, fasulye, brokoli, mısır gibi bitkiler siyanürü biyolojik düşmanlarına karşı doğal olarak içlerinde barındırır ve bu onların savunma mekanizmalarıdır.
• Her içtiğiniz sigarada siyanüre maruz kalırsınız.
• Yanan lastikler veya kömürde siyanürün açığa çıkmasına neden olur.
• Ayıca içtiğiniz su da, yediğiniz yemekte çok düşük miktarlarda siyanür bulunabilir.

Kağıt, tekstil, madencilik ve plastik sanayide siyanürden faydalanır.

Siyanür Zehirlenmesi Belirtileri

Siyanür hücrenin oksijen kullanma yeteneğini yok ederek mitokondrinin enerji (ATP) üretmesine mani olur. Kalp kası ve sinir sistemi hücreleri gibi bu enerji formuna ihtiyaç duyan hücreler enerjilerini bitirerek geri dönüşü olmayacak şekilde ölmeye başlarlar. Aslında çoğu kimyasal madde insanı bu şekilde ölüme götürebilir ve siyanüre maruz kaldıktan sonra yaşanan belirtiler diğer kimyasal bileşikler tarafından da sağlanabilir. Bu sebeple sıralayacağımız belirtiler olur da bir gün başınıza gelirse sadece siyanürle ilişkilendirmemelisiniz.

Yüksek dozda siyanüre maruz kalmak hızlı bir bilinç kaybına ve ardından ölüme neden olur. Siyanüre maruz kaldıktan sonra ortaya çıkan ilk belirtiler:

• Baş dönmesi
• Baş ağrısı
• Yorgunluk hissi
• Koordinasyon eksikliği

Uzun süreli belirtileri şu şekildedir:

• Düşük kan basıncı
• Bilinç kaybı
• Kalp atış hızında düşüş
• Akciğer hasarı
• Solunum yetmezliği
• Koma

Zehirlenmeden kaynaklanan ölümlerin ana nedeni solunum ve kalp yetmezliğidir. Ayrıca siyanüre maruz kalan kişinin cildi mavimsi bir renk alabilir.

Bir İnsanı Ne Kadar Siyanür Öldürür ve Tedavisi Var mıdır?

Siyanürün ne kadar öldürücü olduğu ve tedavi edilip edilmemesi dozuna bağlıdır. Örneğin deriye temas eden siyanür vücut içine girmediği sürece önemli derece sorun teşkil etmez. Bunun harici elma çekirdeği veya sigara dumanında bulunan siyanürde insanı öldürmez. Düşük dozda siyanür insan vücudu tarafından emilip yok edilebilir. Ancak 160 kiloluk bir insanı öldürmek için yarım gram siyanür yeterlidir. Yukarıda dediğimiz gibi tedavisi de bu doza göre yapılabilir ancak intihar vakalarında yüksek doz alınan siyanür, kişiye müdahale edecek zamanı ortadan kaldırarak kısa sürede öldürür.