8 Etçil Bitki – Etobur Bitkiler
Etobur bitkiler genelde verimsiz topraklarda yaşayan avcılardır. Onları pek çok kez sosyal paylaşım sitelerinde yer alan videolarda heyecanla izleyip, avlarını nasıl kapana kıstırdıklarına tanıklık etmişizdir. Tabii bu heyecan verici kareler karşısında durup bu bitkilerin nasıl bir adaptasyona daha doğrusu evrime maruz kaldıklarını düşünebiliriz. Öyle ki bulunduğu çorak topraklar onları, sinek, sülük, böcek ve bazen fare gibi hayvanları bile yemeye itmiştir. Bu inanılmaz canlılar nesillerini bir sonraki kuşağa aktarabilmek için ellerinden ne geliyorsa yapmışlar. Bu yazımızda sizlere 10 tane etobur bitkiyi tanıtacağız.
1. Sinekkapan Bitkisi
En çok tanıklık ettiğimiz etobur bitkiler arasında yer alır sinekkapan bitkisi. Çünkü onların avlarını kapana kıstırması bizleri çok fazla hayrete düşürür. Sadece sosyal paylaşım sitelerinde değil, macera ve fantastik kurgu içeren filmlerde de dev bitki olarak karşımıza çıkar. Belki de Süper Mario’da yer alan dişli bitkiler sinekkapan bitkisidir, ne dersiniz? Bilimsel adı Dionaea muscipula olan sinek kapan bitkisi ABD’nin Carolina eyaletinde, bataklık alanlarını habitat alanı edinmiş bir türdür. Bilindiği üzere bitkiler topraktaki azotu bünyelerine çekerek, protein, ATP gibi yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebileceği önemli besinleri alırlar. Bu yüzden azot bitkiler için önemli bir elementtir. Aynı zamanda bizde azot ihtiyacımızı bitkilerden karşılarız. Bu tür bataklıklarda protein gibi diğer ihtiyaçlarını gideremeyen venüs sinekkapanı zamanla bulunduğu ortamda adaptasyon geçirerek etobur bitkiye dönüşmüştür.
Yukarıda fotoğrafta görüldüğü üzere bu bitkiler oldukça hızlıdır, çünkü saniyede ortalama 200 ila 400 kez kanat çırpan bir sineği yakalamak kolay bir iş değildir. Sinekkapan bitkileri genelde yakaladıkları canlıyı boyutlarına göre 5 ve 10 gün içinde sindirmiş olurlar.
2. Su Çarkı Bitkisi
Bilimsel adı Aldrovanda vesiculosa olan ve genelde su çarkı bitkisi olarak bilinen etçil bitki, Avrupa, Asya, Afrika ve Avustralya’da bulunur. Avlanma sistemi sinekkapanınkine benzerlik gösterir. Küçük böceklerle ve suda yaşayan küçük canlılarla beslenir. Yapraklı üzerine avı konduğunda küçük tüyleri ile etkileşimi hissederek kapanma yapar. Böcek tamamen sindirilene kadar kapalı kalır.
3. Etobur Bitkiler: Pinguicula vulgaris
Pinguicula vulgaris yaygın olarak bataklıklarda bulunan etçil bitkidir. Yaprakları üzerinde bulunan küçük tüyleri sayesinde avını tespit ederek yapışkan sıvısı yardımıyla kapanma hareketi yapar. Ardından salgıladığı sindirim enzimleriyle avını sindirmeye başlar.
4. Sürahi Bitkisi
Filipinlerde bulunan nadir bir türdür. Keşfi de bir o kadar geç yapılmıştır. Bu etobur bitkilerin çanak şeklinde bulunan gövdesinde bulunan suya giren böcekler, sürüngenler, yumuşakcalar ve hatta fareler bile kurtulamamaktadır. Suyunun içinde boğulan canlılar bitki tarafından sindirilir.
5. Brocchinia Reducta
Brocchinia reducta Venezuela, Guyana, Kolombiya ve Brezilya’da bulunan etobur bir bitkidir. Yeşil yaprakları sayesinde fotosentez yapabilirken aynı zamanda böcek ve diğer hayvanlarla da beslenebilir. Tipik sürahi bitkisi gibidir ancak böcekleri sindirmek için sindirim enzimleri yerine avını parçalama işini bakterilere yaptırır.
6. Drosera Rotundifolia
Drosera rotundifolia veya Güneş gülü Kuzey Amerika, Kuzey Avrupa, Sibirya ve Japonya’nın bataklıklarında bulunan etobur bir bitkidir. Böceklerin ilgisini çekmek için parlak renklerinin yanında tatlı bir nektarda salgılarlar.
7. Utricularia
Utricularia 230’dan fazla türü olan ve Antarktika hariç Dünya’nın hemen her kıtasında bulunan bitki türleridir. Karasal olabildikleri gibi tatlı sularda da yaşayabilirler. Genelde küçük olmalarına rağmen avlarını yakalama stratejileri diğer etobur bitkilere göre daha karmaşıktır.
