Erotomani Nedir?
Birine karşı ilgi duyuyorsunuz ve o kişinin de size karşı yoğun duygular beslediği inancı içerisindesiniz. Peki ya bu düşüncenizin bir delüzyon (kuruntu,hezeyan) olabileceğini hiç düşünmüş müydünüz?
Erotomani diğer adıyla Clérambault sendromu; nadir görülen delüzyonel bir bozukluktur. DSM-5’te de delüzyonel bozukluklar altında tanımlanmaktadır. Erotomanik kişiler “özellikle karşı cinsten” birisinin, kendisine yoğun şekilde aşık olduğuna inanırlar. Tarafından sevildiğini düşündükleri kişiler çoğunlukla ünlü ve toplum tarafından tanınan, ya da ulaşılması güç olarak nitelendirilen kişilerdir. Çoğu durumda bu ünlü ya da ulaşılamaz olarak tanımladığımız kişiler, erotomanik kişilerle henüz hiç tanışmamıştır, ya da tesadüfi olarak bir yerde karşılaşmış olabilirler. Ya da aynı ortamda bulunan, sosyal statü olarak üstün kişiler olabilirler.
Erotomanik kişiler, kendilerine aşık olduklarını düşündüğü kişilerin onlara gizli kodlar ve mimiklerle mesajlar yolladığına inanırlar. Özellikle sosyal medyadan gizlice takip etme, popüler adıyla “stalk” bu durumlarda yoğun şekilde görülür. Kişinin yazdığı ve paylaştığı bir çok gönderiyi üzerine alınırlar ve gizli anlamlar içerdiğine inanırlar. Bu kişileri televizyonda gördüklerinde ise mimiklerine ve konuştuklarına odaklanırlar.
Kadınlarda daha yaygın görülmek üzere her iki cinste de görülebilir. Erotomani süreci birkaç saat de olabilir, birkaç gün de olabilir. Eğer psikotik bir rahatsızlıktan( bipolar, şizofreni) kaynaklanan delüzyonlarsa, aylarca da sürebilir. Semptomlarını özet olarak maddeler halinde incelemek gerekirse;
- Birinin kendisine yoğun duygular beslediğine inanmak
- O kişinin, kendisini sevdiğine dair gizli mesajlar verdiğine inanmak (sosyal medya, televizyon, bakış ya da mimikler aracılığıyla)
- Kişiye devamlı olarak mesaj, mektup, hediyeler yollamak
- Aşırı kıskançlık ve stalklama (gizlice takip etme)
- O kişinin kendisiyle iletişime geçmek istediği fakat adım atmadığı inancı
- Artmış agresif davranış ve tutumlar
- Önceden ilgi duyduğu şeylere karşı ilgisinin azalması
- Çevreye zarar verme davranışı
EROTOMANİ SEBEPLERİ HAKKINDA ÖNGÖRÜLER
1921’de Fransız bir psikiyatrist, yayınladığı bir kağıt ile erotomaniyi açıklamıştı. Ve çok eski zamanlardan beri de varlığı farkedilen bir bozukluktu. Uzun yıllardan beri tanımlanmış ve DSM-5’e de girmiş bir bozukluk olan erotomaninin sebepleri hala kesin olarak belirlenememiş olsa da , psikoloji bilimine yön vermiş kişilerin yorumlarına bakabiliriz.
Sigmund Freud’a göre erotomani, homoseksüel duyguları olan kişilerin bu duygularını bastırma ve saklama adına kullandıkları bir savunma mekanizmasıdır.
Fakat yaygın olan ve çoğunluk tarafından kabul edilen görüşe göre; reddedildikten sonraki mutsuzluk ve yalnızlık duygusunu bastırmaya çalışan ve sevgisine karşılık alamamış kişilerin geliştirdiği bir savunma mekanizmasıdır.
YAŞANMIŞ EROTOMANİ ÖRNEKLERİ
Robert Hoskins ve Madonna
1995 yılında Robert adında evsiz bir adam, Madonna’nın kendisiyle evlenmek istediğini ve buna dair işaretlerde bulunduğuna inanıyordu. Birkaç kez Madonna’ya ulaşmaya çalıştı fakat Madonna’nın korumaları buna izin vermedi. Madonna’nın korumasına, eğer Madonna kendisiyle evlenmezse onun boğazını keseceğini söyledi. Bu tehditden yaklaşık iki ay sonra tekrar Madonna’ya ulaşmaya çalıştı ama bu sefer vurularak yaralandı ve ardından tutuklandı. Olaydan sonra mahkeme düzenlendi. Mahkemeye çağırılan Madonna, bu süreç boyunca kendisini oldukça kötü hissettiğini, geceler boyunca takip edildiğine dair kabuslar gördüğünü söyledi. Mahkeme kararıyla R. Hoskins 10 yıl hapse mahkum edildi. Tabi bu süreçte de delüzyonları devam etti. Beraatinden sonra ise rahatsızlığından dolayı hastaneye yatırıldı.
Bir danışan (erotomanik) ve Hollywood yıldızı
Psychology Today dergisinin haberine göre, bir psikolog, danışanıyla yaşadığı bir vakayı anlatıyor. Etik kurallardan dolayı olsa gerek herhangi bir isim kullanılmamış, anonim şekilde anlatılmış. Sadece danışanın erkek ve Hollywood yıldızının kadın olduğunu biliyoruz. Kaynakçadan psikoloğun kendi yazısını bulabilirsiniz, ben size özetle aktarıyor olacağım.
Olayda bahsi geçen erotomanik kişi, bir Hollywood yıldızının kendisiyle sosyal medya aracılığıyla iletişime geçtiği, kendisine aşık olduğunu söylediği ve birlikte olmaları gerektiğini söylediği inancına sahip. Fakat olayın gerçek boyutuna bakıldığında Hollywood yıldızı bahsi geçen kişiyi hiç tanımıyor. Erotomanik kişi, spesifik olarak kendisine dair bir yazı,bir bilgi bulunmamasına rağmen, Hollywood yıldızının sosyal medya paylaşımlarından ve fanların yaptıkları yorumlardan o kişinin kendisini sevdiği düşüncesine kapılıyor. Terapi boyunca danışan kendisini gerçeklerle yüzleştirmeye çalışıyor fakat kendisi gerçeklerle yüzleşse bile asla o kişi tarafından sevilmediğine ikna olmuyor, “ya benim düşüncem doğruysa” düşüncesinden bir türlü kurtulamıyor.
EROTOMANİYE NASIL ÇÖZÜM BULUNUR?
Erotomani semptomlarını tecrübe ettiğini düşünen kişilerin sadece kendi bakış açılarıyla olayı değerlendirmeleri, onların aynı döngü içinde kalmasına neden olacaktır. O yüzden farklı kişilerin bakış açılarına ihtiyaç duyabilirler. Böyle bir durumda profesyonel yardım almaları en iyi çözümdür fakat erotomanik kişilerin kendi düşüncelerinin yanlışlığını farketmeleri zor olabilir, o yüzden yakın çevrelerindeki insanların önerisi üzerine bir uzmana danışabilirler.
Erotomani bir delüzyonel bozukluktur fakat bunun yanısıra anksiyete bozukluğu, sigara ve alkol bağımlılığı, yeme bozuklukları ve bipolar bozukluk gibi farklı problemlerle de ilişkili olabilir. O yüzden kişinin delüzyon harici diğer şikayetler üzerine de bir uzmana başvurma ihtimali vardır. Danıştığı uzman tarafından(uzmanlık alanına göre değişir; psikolog, psikiyatrist) psikoterapi, ilaç tedavisi ya da gerekli görüldüğü takdirde ikisini birden alabilir.
Şunları da Okuyabilirsiniz
- Öldüren Sendromlar 1 : Anoreksiya Nervoz
- Neden Kolay Pes Ediyoruz?
- Irkçılığın Psikodinamiği
- Kontrolsüz Teknoloji Kullanımı Çocuklara Neler Yapabilir?
Kaynaklar:
